بانە شارێکی سەر بە پارێزگای کوردستانە و یەکێکە لە شارە سنوورییەکانی نێوان ئێران و عێراق. شاری بانە، ناوەندی شاری بانە، بە دووری ٢٠ کیلۆمەتر لە سنووری ئێران لەگەڵ کوردستانی عێراق، ٦٠ کیلۆمەتر لە باشووری ڕۆژئاوای سەققز و ٧٠ کیلۆمەتری باشووری ڕۆژهەڵاتی شاری سەردەشت هەڵکەوتووە.
بانە هاوسنوورە لەگەڵ شارەکانی مەریوان، سەردەشت، سەققز و ناوچەی کوردستان و پێوەندی ڕێگاوبانی هەیە؛ ئەم شارە دارستانی سروشتی و گەورەی دار بلوطی هەیە.
بۆ زانینی ڕێنماییەکان کلیک لێرە بکە و بڕۆ بۆ شاری بانە
یەکێکی دیکە لە شوێنە گەشتیارییەکانی شاری بانە کە زۆر جوانە و لەلایەن گەشتیارانی ئازیزەوە بەرز دەنرخێنرێت، بە پارکی دارستانی پیر موراد و دوکانان لە شاری بانە ناسراوە. ڕەنگە جێگای سەرنج بێت بزانین پێش ئەمە پارکی دارستانی پیر موراد شوێنی زیارەت بووە و ئەمڕۆ بووەتە یەکێک لە سەرنجڕاکێشترین پارکە دارستانەکانی پارێزگای کوردستان. ئەم دوو پارکە شوێنێکی کات بەسەربردن و پڕ لە زیندوویی و تازەیی پێشکەش بە میوانانی شاری بانە دەکەن. وە بێگومان دەبێت ئەوەش زیاد بکەم کە پارکی دوکان بە گۆڕەپانی یاری و کەرەستەی تری وەرزشیش تەیار کراوە.
بۆ چوونە ناو پارکی دارستانی پیرمۆراد و دوکانان لە شاری بانە کلیک لێرە بکە
یەکێکی دیکە لە شوێنە گەشتیارییەکانی بانە کە بێگومان گوندێکی سەرنجڕاکێش و سەرنجڕاکێشە و دەکەوێتە نزیک بانە، بە گوندی سەبدەلۆ ناسراوە. هۆکاری ناوبانگ و ناوبانگ و ناوبانگ و ناوبانگی گوندی سەبداڵۆ بوونی یان ڕەنگە باشتر بێت بڵێین زۆری دار بلوط لەم گوندەدا. گوندی سەبدەلۆ لە بەشی باشووری بەنداوی بانە و لە بناری چیای ڤۆزنە لە بەرزاییەکانی سەراوەردان و چاران هەڵکەوتووە. ئەم گوندە بە دارستان دەورە دراوە و لە هەر شوێنێک سەیر بکەیت سەوزایی و تازەیی سروشت دەبینیت. بەم شێوەیە دەتوانین بوێرانە بڵێین ڕووناکی چاوەکانتان لە گوندی سەبدەلۆ دەدرەوشێتەوە. خەڵکی میهرەبان و پاڵاوتەی ئەم گوندە سەوز و جوانە خەریکی کارەکانی وەک کشتوکاڵ و هەنگەوانی و بەخێوکردنی پەلەوەر وەک مریشک و قاز و کەڵەشێرن. زستانەکانی گوندی سەبدەلۆ زۆر ساردە و زۆر بەر بای بەهێز دەکەوێت. بەڵام بەفر و سەرما و هەستکردن بە جوڵەی بەهێزی با لە بەردەم دارە بەرزەکان بە دەرکەوتنێکی ناوازە و سەرسوڕهێنەری سروشت دادەنرێت، کە ڕەنگە ساڵانێکە لە شارە گەورەکاندا نەبینرابێت.
بۆ زانینی ڕێنماییەکان کلیک لێرە بکە و بچنە گوندی سەبدەلۆ
یەکێکی دیکە لە شوێنە گەشتیارییەکانی بانە بە گوندی حەفتەش ناسراوە و دەکەوێتە نزیک شاری بانە. ڕەنگە جێگای سەرنج بێت بزانین گوندی حەفتەش بەهۆی هەڵکەوتە جوگرافییە تایبەتەکەی و کاریگەرییە ناوازەکانی سروشتی کوردستان و هەروەها ئەو شوێنە سەرنجڕاکێش و بەنرخە ئاینییانەی کە هەیەتی، بە ناوەندێکی گەشتیاری لە پارێزگای کوردستان دادەنرێت. جگە لەوەش ئەم گوندە سەرنجڕاکێش و سەرنجڕاکێشە هێشتا توانای گەشەکردن و فراوانبوونی لە بواری پیشەسازی گەشتیاریدا هەیە و ڕەنگە لە چەند ساڵی داهاتوودا بە یەکێک لە ناوچە گەشتیارییە گرنگەکانی وڵات هەژمار بکرێت.
پ.ن.: لە شاری بانە سێ دەستنووسی قورئان هەیە. هەریەک لەم سێ دەستنووسە لە شوێنێکی دیاریکراوی شارەکەدا هەڵگیراون. یەکێک لەو دەستنووسانەی قورئان لە گوندی حەفتەش چاودێری دەکرێت و هەڵدەگیرێت.
یەکێک لە گرنگترین و بەناوبانگترین و سەرنجڕاکێشترین شوێنە گەشتیارییەکانی شاری بانە کە بەڕێکەوت ناوەندی کێشکردنی ئەو شارەیە و هێمای ڕەسەنی ئەم شارە سەرنجڕاکێش و سەرنجڕاکێشە، چیای ئەربابەی بەناوبانگی جیهانییە. ئەم شاخە بەرزە بەرزییەکەی ٢١٧٠ مەترە و لای شاخەوانان زۆر بەناوبانگە. بەڕادەیەک قەڵایەک لەسەر لوتکەی ئەم شاخە بەرزە دروستکراوە بەمەبەستی پشوودانی شاخەوانان. ئەم قەڵا یان هاوینەهەواری لە ساڵی ٢٠٠٥ دروستکراوە. جوانی و تازەیی و شکۆمەندی ئەم شاخە بەرزە وەسوەسە. ئاربابا لە هەموو وەرزەکانی ساڵدا دڵخۆشە و بە جوانترین وێنەی دەرکەوتە پاکەکانی سروشت، چ لە زستان و چ لە بەهاردا پێشوازی لە میوانەکانی دەکات.
بۆ گەشتکردن و چوونە ناو ئەربابا کلیک لێرە بکە
یەکێکی دیکە لە شوێنە گەشتیارییەکانی بانە کە دەکەوێتە نزیک شاری بانە، بە گوندی نەجنە ناسراوە. ئەم گوندە سەرنجڕاکێش و سەرنجڕاکێشە بە دووری ٣٨ کم لە شاری بانە لەسەر ڕێگای بانە بۆ سەردەشت هەڵکەوتووە. ئەم گوندە دەکەوێتە ناوچەیەکی دارستان و سەوزایی و پڕە لە کانیاوی ئاوی شین و گەڵای سەوزی درەخت. لە نێو شوێنە سەرنجڕاکێشە ناوازەکانی ئەم گوندەدا، دەتوانم ئاماژە بە بەرهەمهێنانی ماسی و ماسییە بە تامەکانی بکەم. هەرکاتێک میوانی خەڵکی میهرەبانی گوندی نەجنە بوویت، دڵنیابە لە خواردنی ئەم ماسییە بە تام و بەتامانە.
دەستنووسێکی دیکەی قورئانی مێژوویی لە گوندی نەجنە هەڵگیراوە. ئەم دەستنووسە کۆن و بەنرخە لە مزگەوتی مێژوویی ئەم گوندەدا گرنگی پێدەدرێت و پارێزراوە. ئەگەر بە تامەزرۆییەوە ئەم دەستنووسە لە نزیکەوە ببینیت، پێویستە سەردانی مزگەوتی مێژوویی گوندەکە بکەیت.
بۆ زانینی ڕێنماییەکان و بۆ چوون بۆ گوندی نەجنە کلیک لێرە بکە
یەکێکی دیکە لە شوێنە گەشتیارییەکانی شاری بانە بە گوندی مامال ناسراوە. ئەم گوندە کە ژمارەی دانیشتووانی نزیکەی ٤٨٠ کەسە، دیمەنی سەرسوڕهێنەر و سەرنجڕاکێشی بۆ گەشتیاران و خۆشەویستانی سروشت هەیە. مەودای نێوان گوندی مامڵ و ناوەندی شار 25 کم. زۆربەی خەڵکی ئەم گوندە کاری کشتوکاڵی و ئاژەڵداری فەرمی و ئاڵوگۆڕی سنووری نافەرمییان هەیە.
بۆ زانینی ڕێنماییەکان کلیک لێرە بکە و بچنە گوندی مامڵ
هاوینەهەواری سۆرین دەکەوێتە باشووری ڕۆژهەڵاتی شاری بانە لە ڕێگای مەریوان. چڕترین بەش لەم ناوچەیە لە ڕووی ڕووەکییەوە سەیرانگای سورینە. هەروەها مزگەوتێکی مێژوویی لە تەنیشت سەیرانگاکە هەڵکەوتووە.
بۆ زانینی ڕێنماییەکان و بۆ چوون بۆ سەیرانگای سورین کلیک لێرە بکە