بیجار ، یکی از شهرهای استان کردستان، مرکز شهرستان بیجار و از قدیمیترین شهرهای ایران است. بیجار در گذشته مرکز ولایت گروس بوده است. این شهر با ۱٬۹۴۰ متر ارتفاع از سطح دریا، از مرتفعترین شهرهای ایران به حساب میآید، شهر بیجار از لحاظ ارتفاع ۷۷۰ متر از تهران و ۴۲۵ متر از سنندج بلندتر است. فاصله شهر بیجار تا سنندج مرکز استان کردستان ۱۴۲ و تا شهر تهران ۴۷۲ کیلومتر میباشد. شهر بیجار از شمال غربی به کوه نقاره کوب با ارتفاع ۲٬۲۱۰ متر و از مغرب به کوه نِسار با ارتفاع ۲٬۳۵۰ متر و از جنوب غربی به کوه بادامستان با ارتفاع ۲٬۲۲۵ محدود میشود. بیجار منطقهای کوهستانی است، با آب و هوایی سرد و خشک.
جمعیت این شهر بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۰ برابر با ۴۷٬۹۲۶ نفر میباشد. اهالی شهر بیجار به زبان کردی سورانی با لهجهٔ گروسی (به کردی: گهڕووسی) سخن میگویند، همچنین در منطقه بیجار گروس به گویشهای کلهری و گورانی نیز تکلم میکنند.
تیمچه امیرتومان که با نام سرای امیر تومان نیز شناخته میشود، در ضلع غربی بازار بیجار قرار دارد. با قدمتی که به دوره صفویه بازمیگرد، این تیمچه در دوره قاجار مورد بازسازی و مرمت قرار گرفت. بنای یک طبقه تیمچه با استفاده از مصالح خشک، آجر و سنگ ساخته شده و از مکانهای مهم تجاری شهر در دوران گذشته بوده است. بهعنوان بخشی از بازار بیجار، تیمچه امیر تومان در تاریخ ۲۷ بهمن ۱۳۷۸، با شماره ثبت ۲۵۹۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
تیمچه حاج شهباز در ضلع شرقی راسته بازار بیجار قرار دارد. این اثر معماری دارای یک فضای سرپوشیده مرکزی است که حجرههایی پیرامون آن شکل گرفتهاند. قوسها، کاربندیها و نورگیرهای سقف از ویژگیهای معماری این بنا هستند. با ۴۵۰ متر مربع زیربنا، این تیمچه دو ورودی مرکزی و ۱۴ حجره در اضلاع منظم دارد و مصالح آن را اغلب سنگ، آجر، ملات و گچ تشکیل میدهند. بهعنوان بخشی از بازار بیجار، تیمچه حاچ شهباز در تاریخ ۲۷ بهمن ۱۳۷۸، با شماره ثبت ۲۵۹۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
منطقه حفاظتشده بیجار در ۱۵ کیلومتری شمال غرب شهر بیجار و جنوب شرقی تکاب، در استان کردستان واقع شده است. با پوشش گیاهی متنوع، در این منطقه رودخانهها و چشمههای بسیاری وجود دارد. رودخانه قزل اوزن، از پرآبترین رودخانههای استان کردستان در این منطقه جاری است. رودخانه قمچقا نیز همانند قزل اوزن از رودخانههای پرآب طبیعت این محدوده محسوب میشود. چشمه حاج زاغه سی، کله شیر، سید شهاب و قره بلاغ از مهمترین چشمههای آن هستند که در فصل تابستان و پاییز برای حیات وحش این منطقه اهمیت حیاتی دارند. بیش از ۳۰ گونه پستاندار، ۱۴۰ گونه پرنده و ۲۰ گونه خزنده در این منطقه شناسایی شدهاند.